Giá trị của một con người


Có một anh tiều phu, một buổi sáng như thường lệ, xách búa lên rừng đốn củi.
Bỗng, anh thấy trên một cái gò, có một con chim rất lớn, đang đứng ủ rũ. Con chim thiệt là đẹp, “đỏ mỏ xanh lòng, đỏ mồng xanh kiếng”, nhưng thỉnh thoảng, nó lại “kêu lên xao xuyến, nhiều tiếng não nùng...”.
Thấy lạ, anh tiều phu lại gần để coi. Té ra là con chim đang bị thương. Không biết vì sao mà máu lại chảy ra loang lổ đầy bộ lông đẹp đẽ của nó. Anh tiều phu muốn cứu con chim, bù xa bù xít, tính kiếm lá rừng rịt vào vết thương của nó.
Lạ thay, con chim biết nói tiếng người. Nó bảo rằng:
- Người đừng mất công vô ích. Vết thương của ta không có thuốc nào cứu khỏi. Nếu muốn cứu ta, người phải chịu khó kiếm cho ta vài giọt máu người, tức khắc vết thương của ta sẽ lành.
Cái gì chớ vài giọt máu thì anh tiều phu sẵn sàng cho ngay, nhưng con chim linh lại làm khó, bắt anh phải tìm máu của người khác mới được. Thiệt tình muốn cứu con chim, anh tiều phu chạy đi kiếm máu người.
Trên đường đi, anh gặp một ông nhà giàu, có đầy tớ che dù, có tiểu đồng mang điếu đẫy. Anh quỳ xuống trước mặt ông nhà giàu, kể hết sự tình, xin ông vài giọt máu. Ông nhà giàu, hình dáng phốp pháp, áo gấm khăn điều, lúc đầu nghe anh bi bô thì không khứng cho, nhưng khi anh năn nỉ riết thì xiêu lòng; trích ngón tay, cho anh vài giọt máu. Anh tiều phu mừng quýnh, đem mấy giọt máu nầy, chạy về cho con chim, ngờ đâu nó lại nói:
- Ta biểu nhà ngươi tìm máu người mà. Đây là máu của con heo nọc, ngươi đem về cho ta làm gì?
Anh tiều phu chưng hửng, rõ ràng là máu của ông nhà giàu mà sao chim linh lại nói là máu heo nọc. Tuy vậy, anh cũng lăng xăng chạy đi tìm máu người cho con chim. Trên đường, anh gặp một vị mệnh phụ phu nhơn, ngồi trên võng đào, do phu khiêng đi, có đứa ở, con hầu, kẻ cầm lọng, người bưng tráp trầu, theo hầu riu ríu. Anh quỳ xuống bên đường, xin phu nhơn ngừng võng, kể lể khúc nôi. Bà phu nhơn, nghe xong, không tiếc gì vài giọt máu. Anh cấp ca cấp cỏm đem máu về cho chim linh. Nhưng, lần nầy nó giận dữ:
- Máu của con sói cái, ngươi đem về cho ta làm gì?
Anh tiều phu lại chạy đi tìm máu người. Lần nầy, anh gặp một quan lớn, có lính tiền hô hậu ủng. Anh nghĩ thầm rằng: “Ông quan nầy không phải là người thì biết tìm đâu ra người bây giờ?”. Anh vội vàng quỳ trước kiệu quan, xin quan cứu giúp. Sợ uy ông quan, anh ấp a ấp úng mãi, mới kể lể được hết đầu đuôi. Cũng may cho anh, quan nghe xong, hiểu thủng câu chuyện, đã thông cảm tặng cho anh vài giọt máu. Nào ngờ, khi anh mang máu về, chim linh lại giận dữ:
- Máu của một con rắn độc, ngươi đem về cho ta làm gì?
Anh tiều phu bứt đầu bứt tóc. Cái gì mà kỳ vậy? Ông nhà giàu hồng hào phốp pháp lại không phải là người, mà là một con heo nọc; bà phu nhơn sang trọng mỹ miều, mặt hoa da phấn, lại không phải là người, mà là một con sói cái; ông quan đường bệ trang nghiêm lại không phải là người, mà là một con rắn độc... Anh tiều phu kêu khổ liền miệng, vì không biết tìm đâu ra vài giọt máu người. Vừa lúc đó, có một ông lão ăn mày, chống gậy xăm xăm đi lại. Chim linh mừng rỡ kêu lên:
- Có người đi tới kìa... Ngươi hãy xin cho ta vài giọt máu...
Có máu của ông ăn mày trét vào vết thương, chim linh lành lặn, chấp cánh bay lên trời cao, bỏ lại anh tiều phu bâng khuâng:
- Còn ta, ta có phải là người không?