Lời nói đầu


Trang Truyện Thiền nầy không hẳn là bộ sưu tập truyện thiền của các thiền sư mà là sự góp nhặt một số truyện Đông Tây kim cổ . Mặc dù tựa đề là Truyện Thiền (tựa đầy đủ : "Những Truyện Và Bài Văn Nhiều Thiền Vị"), truyện không hoàn toàn là truyện Phật giáo mà còn là những truyện mang tính chất nhân bản, gồm các truyện nói về Tình Thương, Tình Người, Tình Yêu, Tình Bạn, Cuộc Sống, Cái Chết... để người đọc tự suy nghĩ và sẽ thấy chính mình ở trong đó.Truyện Thiền không phải là truyện đọc giải trí hay tham khảo, mà để hướng dẫn con người sống và ý thức cuộc sống ngay trong hiện tại.

Vì sao chúng tôi đề tựa là "Truyện Thiền"? - Vì các truyện trong trang nầy không phải là Truyện Xưa Tích Cũ , cũng không phải là Truyện Ngụ Ngôn, mà là những câu chuyện mang hương vị thiền, có thật hoặc hư cấu. Thiền có nhiều nghĩa tùy theo quan niệm sống của từng người và không một nghĩa nào có thể định rõ được; bởi nếu định rõ được thì không phải là Thiền. Sau đây là một vài định nghĩa : (Xem bài Thiền là gì?)
Thiền là thấy và hiểu được điều tự nhiên của mọi vật
Thiền chỉ đơn giản là lắng nghe tiếng chim hót mỗi sáng
Thiền là chú ý
Thiền là luôn luôn tử tế với chính mình và mọi người chung quanh
Thiền là khám phá chính ta
Thiền là có mặt trong mỗi giây phút, và làm hết sức mình với một con tim thương yêu
Thiền là một đóa hoa nở dưới ánh mặt trời
Thiền là tìm một sự an lạc và đồng nhất trong tâm
Thiền là suy nghĩ sáng tỏ
Thiền là không có một cái tôi
Thiền là xây dựng
Thiền là có đôi lúc vui thích và có những lúc không mấy vui thích
Thiền là biết thương yêu những gì đang có mặt

Các truyện được chọn là những bài văn ngắn, không kèm theo lời bàn như một số sách viết về truyện Zen, mục đích để người đọc tự rút ra những ý nghĩa thâm sâu của câu chuyện; vì mỗi khi chúng ta đọc một truyện nào đó thì lại có những ý nghĩ mới tùy nơi, tùy lúc, tùy hoàn cảnh, như thế câu chuyện lúc nào cũng sinh động không nhàm chán...Cái hay của truyện thiền không ở chỗ kể chuyện mà ở chỗ gợi ra. Đó là những truyện mà khi đọc xong, người đọc cứ bị ám ảnh mãi. Qua sự ám ảnh đó, câu chuyện được tỏa sáng và gợi ra nhiều ý nghĩ để chính người đọc tự hòan tất tác phẩm...Truyện không dài, nhưng quá súc tích và hình ảnh lại quá linh động nên cảm xúc của người đọc sẽ đi quá nhanh, do đó muốn thưởng thức loại truyện nầy người đọc phải đọc lại , đọc từ từ, chậm và ít thôi, để câu chuyện được nhập tâm.Truyện thiền bao giờ cũng chừa những khoảng trống để ngõ, vì vậy diễn tiến câu chuyện chỉ đóng vai trò ẩn dụ. Thành thử, người đọc được thoải mái , ít dính líu đến những luận lý thường có tính áp đặt . Truyện thiền như một tia chớp loé lên đủ để thấy hình ảnh và tư tưởng của người viết truyện. Đó là những hình ảnh tuyệt diệu mà người đọc tự khơi dậy chứ truyện không nói ra. Vì truyện cô đọng nên truyện phải có sức nén và chiều sâu . Người đọc càng gợi lên nhiều ý tưởng thì truyện càng hay. Đấy cũng là triết lý của công án thiền.

Các truyện được sưu tập từ các sách báo, trên mạng hoặc dịch từ các truyện nước ngoài , chúng tôi xin các tác giả có truyện được trích lượng thứ vì không biết địa chỉ để gửi thư xin phép.
Một vài truyện có thể không đúng với nguyên tác và nhân vật không đúng với sử liệu nhưng đây là chủ ý, truyện được tuyển chọn là những chuyện thường ngày có thật hoặc chỉ được dựng lên để tạo một dấu ấn nào đó, làm cho người đọc cảm thấy thấm thía và ít nhiều suy tư. Do đó mỗi truyện đều ẩn chứa một quan niệm về cuộc sống, cách xử thế hoặc một lối suy nghĩ hữu ích, mang ít nhiều thiền vị giúp chúng ta sống đẹp hơn và an bình hơn trong cuộc sống căng thẳng và phồn tạp như hiện nay.

Lê Tấn Tài
San Jose, Mùa hạ 2012