Thần Thiện và Thần Ác


Một lần nọ, Thần Thiện và Thần Ác gặp nhau trên một ngọn núi cao chót vót. Cả hai đều kể lại những quyền phép nổi bậc nhất của mình. Vừa lúc đó có một đứa bé chăn trâu lem luốc đuổi trâu dưới chân núi, cả hai bèn thách thức sức mạnh quyền phép của đôi bên.
Thần Ác nói:
- Nầy lão sư! Hãy nhìn đứa bé chăn trâu nghèo đói khổ sở kia, lão hãy thay đổi số phận nó, làm cho nó giàu có và hạnh phúc đi.
Thần Thiện nói:
- Lão hãy xem quyền phép của ta.

* * *

Ông bá hộ, ngồi trong nhà chợt thấy thằng bé chăn trâu mặt mày lem luốc, thân thể gầy còm, hôm nay sao thấy mặt mày sáng sủa, dễ thương lạ, bỗng dấy lên một niềm thương xót.
Khi cậu bé vừa mở cửa chuồng trâu, định dắt trâu vào chuồng như mọi khi thì ông bá hộ nói: “ Tư, con buộc trâu vô chuồng, rồi lên nhà trên ông dạy việc”.
Tư rụt rè làm theo, không hiểu sao hôm nay ông chủ lại nói năng ngọt ngào như thế. Tư rón rén bước lên nhà trên, nơi mà suốt mấy năm làm mướn ở đây Tư chưa một lần dám đặt chân lên. Ông bá hộ thấy cậu bé đến thì chìa ngay bộ quần áo mới và nói: “Đây là bộ quần áo mới, con đi thay đồ đi!”.
Thấy bộ đồ trắng tinh như đồ của các con ông bá hộ mặc hằng ngày, cậu bé ngạc nhiên đứng chết trân. Ông bá hộ nói: “Từ nay con khỏi chăn trâu, ngày mai ông cho con đi học!”.
Đến đây, cậu bé đứng chết trân. Từ nhỏ tới lớn cậu chỉ biết ở đợ, chăn trâu, một chữ bẻ đôi cũng không đọc được. Bé quỳ xuống lạy ông bá hộ, vừa khóc: “Ông thương con cho con coi trâu, con không học được đâu ông ơi!” Ông bá hộ làm thinh, đôi mắt long lanh hai giọt lệ.
Ngày hôm sau, cậu bé được gia nhân chở bằng ghe đi đến trường huyện cách đó mấy chục cây số để đi học, sau khi được ông bá hộ dụ dỗ: “Con ráng học, để sau nầy tấm thân được no ấm”.
Một thời gian sau, cậu bé đã sớm thể hiện mình là đứa bé sáng dạ, học giỏi, được thầy khen ngợi, trong khi mấy đứa con ông bá hộ thì học dốt và ngu đần. Ông bá hộ lấy làm hài lòng. Kể từ đó, cậu bé chăn trâu trở thành con nuôi của ông, được cưng chiều hết mực.
Vài năm sau, đứa bé chăn trâu trở thành một chàng thanh niên tuấn tú. Lúc ấy, ông bá hộ làng bên ruộng đất cò bay thẳng cánh, có cảm tình với Tư bèn gã cô con gái rượu cho Tư. Một đám cưới linh đình kéo dài nhiều ngày đêm... Sau khi ông bá hộ chết, Tư được hưởng trọn gia tài để lại của ông nầy. Có tiền, có ruộng đất cò bay thẳng cánh, Tư cho xây ngôi nhà đẹp nhất vùng. Sau đó, vợ Tư hạ sinh một đứa con gái xinh đẹp...

* * *

Thần Thiện nói với Thần Ác:
- Ta đã thay đổi số phận của nó rồi đấy! Nào bây giờ tới lượt lão.
Thần Ác cười khà khà:
- Phép của ta ứng nghiệm nhanh chóng, không kéo dài quá lâu như của lão đâu. Đợi đấy, tới phiên ta.

* * *

Kể từ ngày trở nên giàu có, tiền bạc rủng rỉnh, Tư bỗng đổi tánh, ăn chơi, tiêu xài phóng túng, ham mê bài bạc. Tư mê một cô gái còn trẻ măng, có bao nhiêu tiền cung phụng hết cho người tình. Vợ con ngăn cản bị Tư đánh chưởi và đuổi ra khỏi nhà. Đến khi nợ nần do thua bạc chất chồng, rồi người tình trẻ cũng bỏ rơi, vợ con xua đuổi... để trốn nợ, Tư chọn lối sống phiêu bạt, đi chăn trâu thuê, lượm phân trâu bán kiếm tiền sống qua ngày...

* * *

Nhân gian ấy, con người không thấu hiểu bản chất thực của cuộc đời, sự sống và cái chết, không tìm được niềm an ủi từ ai nên càng ngày càng trượt mình vào trong cõi thất lạc, trầm mình trong sự vô nghĩa của đời sống.
Số phận của con người do định mệnh, nhân quả, vô minh, hay là trò chơi của các quyền lực?

Lê Tấn Tài
_____________

Ghi chú: Bài viết nầy dựa theo hai cuộc đời có thật của Hội đồng Trạch (quê Bạc Liêu - vào thập niên 1880), và đại gia Hùng (quê Bình Dương - vào thập niên 2010)